Прывітанне

Я чытаю ЮНЭСКА вердыкт у здзіўленні...

Я чытаю ЮНЭСКА вердыкт у здзіўленні.
Ад бязлітасных слоў загараецца кроў:
Беларуская мова – на грані знішчэння!!!
Нат уключана ў Атлас знікаючых моў!!!

Ужывае яе толькі кожны чацвёрты.
Гэта лічба – пракляцце Радзімы маёй!
Ды няўжо наша мова пры нас стане мёртвай,
Як зусім адцураемся мовы сваёй?!

На ёй вучацца ў школах пакуль яшчэ дзеці?
А ці ведаем, колькі? Адзін з пецярых!
Наша мова – нягоршая мова на свеце.
Дык навошта знішчаць – размаўляць на чужых?

Як жа лёгка згубіць! А спярша – перакроіць!
Руйнаваць цікавей, чым ствараць-будаваць?!
Але сэрца крычыць! Бы агонь – яго споведзь!
Нібы стогн… Бы выццё… І яго не суняць…

О, матуліна мова! Чаму ты ў знявазе?
Хто такое прыдумаў – цябе абражаць?
Колькі музыкі ў словах пявучых, у сказах,
Колькі смаку ў размовах, што зрэдку гучаць!

Проста ўзяць і забіць? Ды няўжо мы – вар’яты?
Заклубілася думак імга ў галаве:
А ці здарыцца цуд – і,зрываючы краты,
Наша родная мова ізноў ажыве?

http://www.zvyazda.minsk.by/ru/issue/article.php?id=71687

Тры пціх

Тры пціх

Калі штодня, штоночы паміраю,
у снах – жуда – прарочая такая:
адна патэльня ў пекле нас чакае –
табе – сяродка, мне – мясцінка з краю.

Калі штодня, штоночы паміраю,
яшчэ смачней батон і кубак чаю.
Наперакор і болю, і адчаю,
мне кожны дзень зямны здаецца раем.

Калі штодня, штоночы паміраю –
нічый спакой тугой не засмучаю.
Пахмурны ранак радасна страчаю,
астатак шчасця ў прыгаршчы збіраю.

Штодня…
..............штодня…
............................штодня?

1.02.2013

"Шэдэўры"

Свет гіне. Лжэмастацтва метастазы
і лжэлітаратуры паранойя
няўхільна абяртаюцца абразай
для сэрцаў, не атручаных маною.

Зубаста смеючыся з явы поснай,
у ранг шэдэўра ўзведзенае ліха
з’яўляецца пакутай невыноснай
для зроку адчувальнага і слыху.

Па белым, ператвораным у чорны,
малююць як хто хоча, нават клізмай.
Эротыка ўжо зведзена да порна,
рамантыка – да хцівага цынізму.

Збаёданы паўтоны і адценні,
як быццам, мы не людзі, а прыматы.
Закінутыя ў шафы летуценні
заменены на маты-пераматы

і змешчаны пыхліва на выставах,
на конкурсах і слэмах, у І-нэце…

Нашто ствараць такое? Дзеля славы?
Але ж яна не грэе і не свеціць…

3.06.2013

Сцішэлі водгукі вайны…

Сцішэлі водгукі вайны.
Зжаўцелі фота – у альбомах.
А маці тыя ж бачыць сны –
Як сын вяртаецца дадому.

Вось там, далёка, між палёў…
Хто гэта там сцяжынкай крочыць?
Сыночак! Родненькі! Дамоў!
Нарэшце, ён! Не маняць вочы!

Хаця ў іх ява – туманом ,
Яны ўглядаюцца ў прастору…
А як чакала! Дзень за днём!
А колькі слёз праліла – мора!

Усё глядзела ўскрай сяла,
Не зачыняла нават дзверы.
Чаканнем толькі і жыла,
Ды успамінамі, ды верай.

Любоў да сына праз гады,
Нібы паходню, ціха несла.
Яно – у сэрцы назаўжды,
І там яму не будзе цесна.

Няўжо пачуў малітвы Бог,
Пашкадаваў: ”Матуля, годзе!”?
Няўжо жывы яе сынок,
Нібыта ў цемру не сыходзіў?!

Душа ірвецца ўжо ляцець
І ледзь трымаецца за цела.
Хутчэй да сыначкі – сустрэць!
Ды ногі квёлыя здранцвелі…

Яна крычыць: “Сыночак мой!”
Хусцінку сцягвае на плечы.
Змятае сон. А перад ёй –
Ізноў… тужлівая пустэча…

Да закінутай вёсачкі...

Да закінутай вёсачкі, Богам забытай,
Дзе дзіцячага смеху нідзе не пачуць,
Дзе ўжо крамы няма, ганак школы разбіты,
Я, ў дарозе стаміўшыся, мусіў звярнуць.

Тут калісьці жылі, і даволі багата,
Грамадой працавалі на шчодрай зямлі,
Але вось ужо ўсе закалочаны хаты
І палі пустазеллем ужо зараслі.

Маладзенькія ў горад даўно паўцякалі
Дыскатэкаў і лёгкага хлеба шукаць,
А старых год за годам усіх пахавалі –
І руку ўжо нікому няма тут падаць.

Акрамя трох бабулек ды дзеда старога
Тут ніхто не адчыніць скрыпучых дзвярэй.
На ўсю вёску адна засталася карова
Ды з дзесятак які захудалых курэй.

Іх усіх сцеражэ небрахлівая шаўка,
Што не кінула вёску і гэтых старых,
Чый сусвет – тэлевізар ды скарб аўталаўкі,
Што калі-нікалі прыязджае да іх.

Але, што ім купляць? Толькі хлеба ды солі,
Ды запалак, ды, можа, крыху танных круп
Дзе тых грошаў набраць, каб прыдбаць нешта болей?
Ім ячкі – прысмакі, ды рэдзенькі суп.

Ім бы сілы знайсці, каб дабрацца да печы
І ў спякоту няшчадную трохі паспаць.
Ім бы, гэтым старым, у цянечку прылегчы,
А яны пачалі ўсе мяне частаваць!

Але ў сэрцы зрабілася горка і смутна
І заскрыбліся кошкі чамусьці ў душы.
Я папіў малачка, нібы сын які блудны,
І цішком пацягнуўся ізноў да шашы.

Колькі ж гэтакіх вёсачак з картаў сціраюць!
Іх знішчаюць і дзеянні нашы, і час…
Але зрэдку у снах вёскі зноў ажываюць,
Каб, нібыта матулі, маліцца за нас.

18.03.2010

О, вясна!

О, вясна! О, вясна-чараўніца!
Ты прыйшла! Ты з'явілася зноў –
Прыгажуня ў квяцістай спадніцы,
Вышываны падол – з дзьмухаўцоў!

Ты зляцела аднекуль на дрэвы,
Узбудзіла пупышачкі ў рост,
Падхапіла птушыныя спевы,
Захмялеўшы ад соку бяроз.

Ты аблашчыла сонейкам дахі
І зямлю – і палі, і лясы.
Ты распырскала дзіўныя пахі
І – брыльянтамі – кроплі расы.

На траву, на душу, на далоні,
На абшары дуброў і гаёў
Ты рассыпала гукі сімфоній
І дуэты шальных салаўёў.

Хараством забуяла, заззяла,
Заквітнела, пчалой загуло,
А тябе і таго стала мала –
Ўжо бяліла ў справу пайшло.

Ты праліла бальзам прыгажосці
На квіценне бялюткіх садоў,
Раскідала няўлоўнае штосьці
Ціхім шчасцем на плямы лугоў.

Пацягнула за ветрам кудысьці –
Па дарогах сваіх вандраваць,
І, схаваўшыся ў ліпкае лісце,
Стала дожджыкам свет паліваць.

Гаспадарачы гэткім парадкам,
Не патрапіла толькі адным:
Накідала на чыстыя градкі
Пустазеллем густым дываны.

21.05.2010

Спас

Сціхнуў дзень, потым згас
І прылёг адпачыць,
А збянтэжаны Спас
Заблукаў уначы...

І, ад пахаў п’яны,
Чараўнічай рукой
Насцяліў туманы
Па-над соннай ракой…

І навешаў расы
На траву, быццам слез,
І заплёў валасы
Сарамлівых бяроз.

А, забраўшыся ў сад,
Стаў па дрэвах лупіць,
Спелых яблыкаў град
У далоні лавіць…

А як кінуў дурэць
Свой набытак лічыць,
Ён схітрыўся паспець
З неба знічку ўхапіць

І між хмар адшукаць
Залаты маладзік,
Дый над хатай узняць
На той зорачкі цвік.

Хутка бавіцца час...
Мізарнее імгла…
Ходзіць Яблачны Спас
У чаканні святла...

І ўладарна, бы цар,
Аглядае палі
Не лайдак – Гаспадар
Працаўніцы-зямлі…

Арол сядзеў на дрэве...

Арол сядзеў на дрэве. Паглядаў.
І не рабіў, здавалася, нічога.
Тым часам заяц міма прабягаў
І захацеў сабе жыцця такога.

– Ц і я магу, прабачце, як і Вы –
Адпачываць гадзінамі без справы?
– Чаму б і не? Змагайся за правы!
Але чым гэта скончыцца, цікава?

Ну й зайчык пад сасной сябе ўпісаў,
Але прыладзіў цельца так няўмела,
Што вушкі хутка згледзела ліса
Падбегла, пасткай цапнула – і з’ела.

Мараль: каб недзе велічна сядзець
І працай прымітыўнай не займацца,
Спачатку трэба высака ўзляцець
І там не разгубіцца і ўтрымацца.

16.08.2010

Хлеб

Ці гэта звычка, ці патрэба –
Адчуўшы лепшы ў свеце пах,
Я зноў цалую бохан хлеба,
Які трымаю у руках.

Вось гэта водар! Ну й духмяны!
Смачней за ўсё, што з ім ядуць!
Але ж і варты той пашаны,
З якой на стол яго кладуць!

Ў ім болей кошту, чым каштуе.
Ды я без хлеба не магу –
Нібы ласунак ем – смакую
І, нібы скарб свой, берагу.

Ў ім – веліч сіл зямлі і неба:
Тут і сяўба, і ўсходаў рост,
І бласлаўленне шчодрай глебы,
Якой не шкодзіць і мароз.

І шум дажджоў, і сонцапёкі,
І каласоў налітых звон…
О, хлебаробы! Хлебапёкі!
За вашу працу – вам паклон!

За мазалі, за кроплі поту,
За працу – зранку да начы…
І я ізноў цалую ўпотай
Скарынку, цёплую з пячы…

А як за стол сядаю есці,
Хоць і прысмакі ёсць калі,
Імкнуся “Дзякуй” небу ўзнесці
За хлеб, што маю на зямлі…

О, птушкі...

О, птушкі! Ціўкаюць, звіняць,
Шапочуць, каркаюць, шчабечуць…
Яны не могуць не спяваць,
Не перагуквацца аб нечым.

У тым – прырода іх і лёс,
Патрэба іх і асалода –
Заводзіць спевы да нябёс –
Штодня, не гледзячы на моду.

І песень тых не параўнаць,
Як не злічыць іх шматгалоссе -
Усім на свеце дагадзяць,
Бо ўсе майстэрскі сола ўзносяць.

Рулады, трэлі, перасвіст,
Каленцы, ўздохі, пераборы…
І кожны – творца і артыст.
Ці скажаш, лепей з іх каторы?

Вось так і я. Хоць як паэт,
Бадай, каштоўнасці не маю,
Нястомна вершы ў белы свет,
Бы песні птушка, уздымаю.

Няхай ляцяць, куды падзьме,
Ў чыю душу пагоніць ветрык,
Каб сэрца шчырае мае
Спявала-дыхала ў паветры.

Мо і занадта просты спеў
І дзе-нідзе не тыя словы...
Ды свет бы радасці не меў,
Каб не птушыныя размовы.

15.06.2010

Якая сёння прыгажосць!

Якая сёння прыгажосць –
вачам і сэрцу – асалода!
Напэўна, гэта рай і ёсць –
раскоша, Божая лагода.

Вакол іскрыцца, ззяе снег
трымценнем зорных аплікацый.
Здаецца, так бы цэлы век
стаяць і ціха любавацца:

маліцца ўзнёсла на абшар,
чмурэць ад срэбраных карункаў,
пад вяззю шатаў, нібы ў дар,
прымаць марозу пацалункі,

глядзець, як сонца лашчыць лёд
абжыўшых дахі сталакцітаў,
і прагна піць паветра мёд,
зіміцай-матухнай наліты.