Прывітанне

Пераклад верша У. Набокава "Катится небо, дыша и блистая..."

Уладзімір Набокаў

Морам хвалююцца, ззяюць нябёсы.
Вось ён – дар Божы – бяры не бяры!
Вось яна – воля – прастэчаю босай –
Холад і ласка світальнай пары!

Сочныя травы хрумсцяць пад нагамі.
Гмахам бяжыць велізарны мой цень.
Неба асанну пяе над лугамі.
Кожная кветка – як поўня удзень.

Вось яна – воля – край любы і мілы!
Пух аблачын у ружовай мане...
Нібы ў імгле лебядзіныя крылы,
Ясныя думкі хвалююць мяне.

Божа! Вось – ісціна: свет твой цудоўны!
З ціхіх палеткаў сабраўшы расу,
Сэрца сваё – келіх, песнямі поўны,
Сціплай падзякай Табе данясу...

Владимир Набоков

Катится небо, дыша и блистая..
Вот он – дар Божий, бери не бери!
Вот она – воля, босая, простая,
Холод и золото звонкой зари!

Тень моя резкая – тень исполина.
Сочные стебли хрустят под ступнёй.
В воздухе звон. Розовеет равнина.
Каждый цветок – словно месяц дневной.

Вот она – воля, босая, простая!
Пух облаков на рассветной кайме…
И, как во тьме лебединая стая,
Ясные думы восходят в уме.

Боже! Воистину мир Твой чудесен!
Молча, собрав полевую росу,
Сердце моё, сердце, полное песен,
Не расплескав, до Тебя донесу…

Прытча пра крыўды

Жыў на Усходзе некалі мудрэц,
Які на розум вучняў настаўляў:
“Каб аніякай злыбеды не мець,
Я раю вам паміж надзённых спраў

Заўсёды помніць ісціну адну:
Калі вас людзі будуць абражаць,
Не заганяйце крыўду ўглыбіню,
Каб не з’ядала, нібыта іржа.

Калі ж кагосьці злоснікі-хлусы
Абвесцяць дурнем, бездарам, рабом,
Глушыце смехам кпінаў галасы
І не травіце крыўдамі нутро.

Бо толькі поўны дурань назаве
Кагосьці дурнем - каб мудрэйшым стаць,
І толькі раб залежнасці свае
У кімсьці блізкім возьмецца шукаць.

І толькі бездар бездараў ва ўсіх
Упарта бачыць дробязнай душой -
Каб выдзяляць сябе на фоне іх
І насаджаць уласны “талент” свой.

Таму глыніце мудрасці нагбом:
Не трэба крыўдзіць альбо крыўдаваць -
Каб не праслыць ні дурнем, ні рабом,
Ані сябе ў бяздарным не пазнаць.

Хлеб

Ці гэта звычка, ці патрэба –
Адчуўшы лепшы ў свеце пах,
Я зноў цалую бохан хлеба,
Які трымаю у руках.

Вось гэта водар! Ну й духмяны!
Смачней за ўсё, што з ім ядуць!
Але ж і варты той пашаны,
З якой на стол яго кладуць!

Ў ім болей кошту, чым каштуе.
Ды я без хлеба не магу –
Нібы ласунак ем – смакую
І, нібы скарб свой, берагу.

Ў ім – веліч сіл зямлі і неба:
Тут і сяўба, і ўсходаў рост,
І бласлаўленне шчодрай глебы,
Якой не шкодзіць і мароз.

І шум дажджоў, і сонцапёкі,
І каласоў налітых звон…
О, хлебаробы! Хлебапёкі!
За вашу працу – вам паклон!

За мазалі, за кроплі поту,
За працу – зранку да начы…
І я ізноў цалую ўпотай
Скарынку, цёплую з пячы…

А як за стол сядаю есці,
Хоць і прысмакі ёсць калі,
Імкнуся “Дзякуй” небу ўзнесці
За хлеб, што маю на зямлі…

Прытча "Люстэрка і шкло."

У бацькі неяк сын спытаў:

- Чаму – у беднага бываю –
Ен сам багацця не прыдбаў,
Але хоць як дапамагае.
У куркуля ж дабра мяхі,
Але мяне ён і не бачыць.
Няўжо з-за грошаў стаў такі?”

- Задаў ты, сынку, мне задачу!
Зірні ў акно. Што бачыш там?

- Жанчыну, …хлопчыкаў, … дарогу…

- Яшчэ ў люстэрка свае глянь
Што бачыш там?

- Сябе самога.

- Так вось: люстэрка і акно -
Са шкла – і тое, і другое.
Дадай жа срэбра ты ў адно -
І адлюструецца табою…

Вось так і гэты багацей -
Скарб назапасіўшы, няйначай,
Не заўважае ўжо людзей,
Бо ледзь сябе праз срэбра бачыць…

"Старэчая любоў"

“Старэчая любоў”… Нашто такія словы?!
Пакуль кахаеш ты, гадзін не лічыць лёс!
Калі дзеля любві на подзвігі гатовы,
Хай не гняце цябе сапраўдны твой узрост!

“Старэчая любоў?”… Мо спелае каханне?
Не варта ўспамінаць, якім ты быў раней!
Няхай ужо цішэй пачуццяў шугаванне,
Але святло любві жаданей і мілей!

“Старэчая любоў” – не толькі пацалункі,
Але і тое, што так дапаўняе іх:
Усмешак цеплыня, паднесеныя сумкі
Ды шчэ "паходы" ў парк увечар удваіх.

“Старэчая любоў”… Сімфонія абдымкаў…
З пяшчотай у вачах, слязінкай на шчацэ…
Ці ведае юнак з даўнішніх фотаздымкаў,
Што шчасце – калі ёсць рука ў тваёй руцэ.

“Старэчая любоў" – не горшая на свеце!
Калі б жыцця яшчэ, абраў такую б зноў!
Не здолець маладым у іх спякотным леце
Спазнаць салодкі смак асенніх маразоў!

Прытча "Ісціна"

Было ў Платона шмат сяброў -
Балак і разявакаў.
Ён ім дарыў сваю любоў,
І думкі, і прысмакі.

Ды кожны сябра мовіў так
Нахабным тонам роўні:
“Хаця Платон мне і дружбак,
Ды ісціна каштоўней.”

І так дацялі-дапяклі
Мазгі яго і сэрца,
Што ён пакрочыў па зямлі -
Каб з ісцінаю стрэцца.

Бадзягі доўга не было…
Калі ж дамоў вярнуўся,
Сябры пілі яго віно,
Гарланілі, бы гусі…

Ён падышоў да іх бліжэй,
Паклаў свае манаткі…
“Ну, хто цяпер вам даражэй –
Платон… ці праўда-матка?”

Сябры сумеліся,… аднак,
Настойвалі ўсё роўна:
“Платон нам – сябра, гэта так,
Ды ісціна – каштоўней.”

Тады Платон без лішніх слоў
На стол з мяшэчка вытрас
Такое дзіва, што ў сяброў
Змяніўся твару выраз…

“Ну, што? Падходзьце! Ды бліжэй!
Вы ісціну жадалі?
Яна ўсяго вам даражэй?
Дык вось яна! Пазналі?”

Знямелі ўсе… (Няўжо не сон?)
І мовіў самы храбры:
“Сыдзі кудысьці, о, Платон!
Ты болей нам не сябра!”

– Што лепш купляць...

– Што лепш купляць – сасіскі ці каўбасы,
Каб там было хаця б нямнога мяса? –

Пытае блізкі сябра ў прадаўшчыцы,
Каб штось абраць, але не памыліцца.

– Ды не купляй ты гэткія сасіскі,
Бо пакурыць і тое ўжо карысней!
Але, бадай, такія ж і каўбасы,
Што нават кот на іх не мае часу.

24.07.2011

Пераклад санета 147 У. Шэкспіра.

Каханне – ліхаманка… Жар залью –
І зноў нутро калоціцца ад смагі
І немач неспатольную маю
Ўсё болей распаляе хмелем брагі.

Мне розум, пільны ўрач, прапанаваў
Шмат лекаў ад хваробы майго сэрца,
Ды я ж яго не слухаў, бо кахаў...
І вось – мне недалёка ўжо да смерці…

Цяпер не ўратавацца мне ніяк:
Мой розум назаўжды мяне пакінуў -
І думкі ў смуце зблыталіся так,
Што тлум паліўся словамі маімі…

Я кляўся: ты - выток майго святла,
А ты – пякельны вір, мая імгла…

W.Shakespeare, Sonet 147

My love is as a fever, longing still
For that which longer nurseth the disease,
Feeding on that which doth preserve the ill,
The uncertain sickly appetite to please.

My reason, the physician to my love,
Angry that his prescriptions are not kept,
Hath left me, and I desperate now approve
Desire is death, which physic did except.

Past cure I am, now reason is past care,
And frantic-mad with evermore unrest;
My thoughts and my discourse as madmen's are,
At random from the truth vainly express'd;

For I have sworn thee fair and thought thee bright,
Who art as black as hell, as dark as night.

У пекле...

У пекле, ля катла з гарачаю смалою
Узмыленыя чэрці кідаюць дровы ў топку
І чуюць сочны мат над дымам, над імгою
І гучны дружны смех – заразлівы і лёгкі.

– Што гэта за бардак? І што людзі тыя робяць?
– Гульня. У прэферанс. Хаця й не на манеты.
Там болей масквічы, якім нішто не шкодзіць
Пасля пякельных мук цяперашняга лета.

10.08.2010

Не сумуй, калі раптоўна блізкі хтосьці...

Не сумуй , калі раптоўна блізкі хтосьці
Пекане абразай-крыўдаю цябе!
Мы ўсе шмат чаго жадаем ад кагосьці,
І так мала патрабуем ад сябе.

Не звівай нянавісць марную, пустую,
Не спяшай чужыя хібы падлічыць!
Ў нечым воку і саломінка турбуе,
А ва ўласным – і бярвенне не свярбіць.

Падымі і апусці руку павольна
І з усмешкай на крыўдзіцеля зірні –
І прымі недасканаласць наваколля
Памяркоўна – з чалавечай вышыні.

11.09.2011

Не губляйце сілу духу...

Не губляйце сілу духу
Ў час няласкавы, ліхі!
Ёсць і ў злЫбядзе прадуха,
Што ратуе ад тугі!

Засумуецца спрасонку –
Не журыцеся дарма:
Ўпадабляйцеся дзіцёнку –
У яго нуды няма.

Павяртайцеся да сонца!
Усміхайцеся дажджу!
І ў будзённасці бясконца
Упрыгожвайце душу!

Адклікайцеся на спевы,
Што заводзяць салаўі –
Ім даволі шатаў дрэва
І зярнятак на зямлі.

Так і вы часцей у неба
Падымайце погляд свой:
Не адзіным толькі хлебам,
Не адзінай галавой…

Пазабудзьце пра “шчамлёткі”
І пра слова “не стае”,
Перагледзьце ўсе “ахвоткі”
І магчымасці свае.

Удыхайце пахі лета,
Услаўляйце прыгажосць…

І на лузе ў моры кветак
Абвясціце: "Шчасце ёсць!"

31.03.2011