ЮРАСЬ ПАЦЮПА
Па бруку.
Вершы
1. Чаканьне
The name thee before me,
A knell to mine ear...
G.N.G.Byron.
Існую, нібы еду ў бясконцым агульным вагоне,
ці ў прамоклым абутку стаю між асеньняй мязгі.
Але ты недзе ёсьць! І тады падымаю я голаў!
Але ты недзе ёсьць! І няма ў маім сэрцы тугі.
І, здаецца, ліхтар на хвіліну дарогу праясьніў,
і ямчэй пасьпяшаю праз бледную завесь слаты.
Пацалунак, якога ня будзе, як скрадзены яблык,
з твайго саду, дзе столькі апала пладоў залатых.
Я ня бачыў цябе, і мяне ты ў натоўпе ня згледзіш,
не крануць мае вусны ні пальцаў, ні вузкай рукі.
Аніколі, нідзе, ні на якім вар’яцкім разьезьдзе
не стыкнуць нашы дні, нібы ў ночы глухой цягнікі.
Гэта ўсё, што маё. Вось дажджы мне запісваюць вершы,
вось прыносіць мне вецер твае залатыя лісты.
Не назваўшы імя, зноў цябе аклікаю і веру,
што ўсё роўна ты ёсьць. І твой голас, і ты.
Выдатны верш. Тым больш выдатны, што мужчына ТАК напісаў. І дзіўна, што ТАК перадае мой настрой!!!
Пастараль
Я будаваў над рэчкай дом
з сухіх пясчынак,
а ты з аблокаў за акном
кашулі шыла.
Аднойчы дзеці у вадзе
разьбілі месяц,
асклепкі ў ветру ў барадзе
зазьзялі весела.
Прыходзіць ноч у кажусе
з травы зялёнай
і кажа: — Вецер разьнясе
ваш дом з праклёнам.
— У нас на небе пчолы ёсьць
і з ромам соты,
гасьцінца, — кажам, — ветру дасьць
апостал Пётра.
Мы пелі зь ветрам з таго дня,
на хвалях спалі,
і падплывалі рыбы з дна —
нас казыталі.
І мы сьмяяліся у сьне,
як бэз, пахучым,
у сьне, дзе вершы ёсьць усе —
бяры што хочаш.
2. 08. 2001 г.
Зьніклая чыгунка
думка
Азёры—Горадня—Парэчча
Гасьне дзень, зьбіўся цень
у траве заспанай.
Па вадзе ноч ідзе,
сьцелючы туманы.
Там сьляпыя слупы
ў возеры чарнеюць,
на слупох мох залёг,
рэйкі не бялеюць.
Далей тор, што прастор
расьсякае гулка.
Сьпіць барак, гэта знак —
быў вакзал з чыгункай.
Уначы птах крычыць,
глянь! — нібы сьвітае.
Без атос уразнос
цягнік пралятае.
Вось цягнік борзда зьнік,
не пакінуў дыму.
Даўшы сьвіст, машыніст
дзьвярамі ня грымнуў.
Плыў з акон гоман-звон,
быццам бы з магілы,
тлум паноў, бляск абноў,
сьмех паненак мілы.
Tмte-б-tмte сеў паэт,
сам Іван Піліпаў —
тых пуцін важны чын,
ды мундзір нязвыклы...
Тутака цягніка —
як і не бывала.
Толькі жвір, нібы ў вір
дарога запала.
Духата: тах-тах-тах! —
нясецца з-за гаю.
Процьмай воч глядзіць ноч
і ціха ўздыхае.
4. 06. 2002 г.
Твае валасы
Там, па-за цёмна-бэзавымі раўнінамі,
мора тваіх рассыпаных валасоў,
ноч аклікае крыкамі лебядзінымі
сны мае, растрывожавае ізноў.
Сьняцца мне зацалованыя, каханыя,
дух мой яны займаюць, нібы віры,
з кветкамі пераплеценыя, ўздыханьнямі
ціхімі перапоўненыя: бяры!
Золата найцямнейшае і цякучае,
сьпелае, вельмі цяжкае, як іртуць,
кроплі яго пад месяцам сінім мучаюць
смагаю, толькі ў губы мне не цякуць.
23. 07. 2002 г.
* * *
У жонкі павінна быць многа імёнаў,
таемных, як імя Бога, прамоўленых уначы,
найменьняў для пальцаў, грудзей і ўлоньня,
каб летнім дажджом па целе яе цячы.
Няхай, як дрэва майскай лістотай,
што ўвесну сьмяецца і шалясьціць,
ад маіх пацалункаў, аддаваных употай,
яна не стамляецца штоночы цьвісьці.
Няхай пад рукамі ўспыхваюць зоры
ў рассыпаных па падушцы яе валасох,
а цемра густая, як добрае мора,
кранае пальцы доўгіх дзявочых ног.
3. 11. 2001 г.
